Wok to naczynie, które jest nieodłącznym elementem kuchni azjatyckiej. Bez niej nie byłoby woka i bez woka nie byłoby kuchni azjatyckiej, jaką znamy. Tak najbardziej ogólnie można powiedzieć, że wok jest połączeniem klasycznej patelni i garnka lub miski. Dzięki tej charakterystycznej konstrukcji możliwe jest smażenie w ruchu, czyli podrzucając składniki na patelni. Jest to tzw. technika stir-fry, która polega na krótkim smażeniu produktów w bardzo wysokiej temperaturze przy jednoczesnym mieszaniu.
Wysoka patelnia, czyli wok pozwala nie tylko na swobodne podrzucanie jedzenia, ale także równomierne podgrzewanie dań. Natomiast możliwość smażenia w ruchu wynika nie tylko ze specyficznego kształtu woka, ale także znajdującej się na jego dnie i bokach powłoki, która sprawia, że jedzenie do niej nie przywiera.
Wok został stworzony do szybkiego smażenia, ale z powodzeniem można go używać również do smażenia na głębokim tłuszczu, gotowania na wodzie czy duszenia. Jeśli zastanawiasz się jaki wok wybrać do swojej kuchni, musisz zastanowić się, czego konkretnie potrzebujesz.
Jaki wok wybrać?
Zasadniczo woki dzieli się na trzy rodzaje: wok kantoński, mandaryński i pekiński. Wok kantoński wyposażony jest w parę uszu. Jest ciężki, wykonany ze stali węglowej lub żelaza i stosuje się go zwykle w restauracjach. Przygotowywanie w nim potraw odbywa się w stojącym nieruchomo naczyniu.
Z kolei wok mandaryński nie jest aż tak bardzo ciężki i jest zdecydowanie bardziej poręczny stąd jego popularność w gastronomii. W woku mandaryńskim można łatwo i szybko przygotować potrawy. Jest on też głębszy od woka kantońskiego, ale i mniejszy. Woki mandaryńskie posiadają dodatkowy drewniany uchwyt. Woki te również wykonuje się ze stali węglowej, ale gorszej jakości.
Natomiast wok pekiński jest bardzo podobny do woka mandaryńskiego, ale jest od niego głębszy. Wykonany jest też z lepszej jakości stali węglowej i posiada drewniany uchwyt ułatwiający smażenie. Tańszym i lżejszym odpowiednikiem woka stalowego jest wok aluminiowy. Jego wadą jest to, że zdecydowanie krócej trzyma ciepło.
Wok — czym kierować się przy zakupie?
Jeśli zdecydujesz się na zakup woka, zastanów się, w jaki sposób chcesz z niego korzystać. W ten sposób odpowiesz sobie na pytanie, czy chcesz mieć w swojej kuchni wok stalowy, ceramiczny, żeliwny czy aluminiowy. Dodatkową podpowiedzią będzie to, co planujesz w woku przygotowywać. Czy będą to tylko smażone mięsa i warzywa, czy może inne potrawy np. gulasz, czy risotto, które łatwiej będzie przygotowywać w wyższym woku, a więc w pekińskim lub kantońskim. Wskazówką z pewnością będzie też technika gotowania. Jeżeli chcesz smażyć w ruchu, szybko w wysokiej temperaturze wybieraj stalowe lub żeliwne woki.
Nie mniej ważne jest też to, na czym planujesz gotować w woku. Musisz pamiętać, że są to naczynia, które świetnie sprawdzają się na ogniu, a więc na kuchenkach gazowych. Jeśli masz w domu płytę ceramiczną albo indukcyjną poszukaj koniecznie woka ze spłaszczonym dnem. Tradycyjne, półkoliste woki nie nadają się do tego typu kuchenek.
Wok — jak w nim smażyć?
Smażenie w woku nieco różni się od smażenia na zwykłej patelni. Zaczynając przygodę z wokiem, musisz pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Po pierwsze przed rozpoczęciem smażenia czy gotowania, wok powinien być bardzo dobrze nagrzany. Kiedy naczynie osiągnie już odpowiednią temperaturę, wlewamy do niego olej. Jeśli zaczyna dymić się to znak, że wok jest dobrze nagrzany i możemy wrzucać do niego kolejne produkty.
W czasie smażenia w woku cały czas mieszamy znajdujące się w nim produkty. Możesz korzystać np. z drewnianej łyżki w tym celu, ale równie dobrze obędziesz się bez dodatkowych narzędzi. Poruszaj po prostu wokiem. Cały proces smażenia nie powinien trwać dłużej niż kilka minut.
Pamiętaj też o zasadzie pierwszeństwa, tzn. najpierw wrzucaj do woka składniki, które wymagają najdłuższego smażenia np. mięso. Równie ważne jest również to, że warzywa na woku smaży się bardzo krótko, na bokach naczynia. Jeżeli przygotowujesz dużą porcję jedzenia, smaż je etapami. Wyciągaj usmażoną część, smaż kolejną, a na końcu wszystko wymieszaj.